Tăng cân hợp lý cho mẹ bầu là điều không phải ai cũng biết. Mẹ bầu thường được khuyên ăn nhiều để đủ chất cho con phát triển, nhưng rất dễ đến thừa cân, béo phì. Các yếu tố gen, giới tính, tuổi tác, môi trường, chế độ ăn uống, nghề nghiệp, lối sống cũng như đặc điểm hệ tiêu hóa của mỗi người cũng đều có tác động đến cân nặng.
1. Tăng cân khi mang thai như thế nào là hợp lý ?
Sự tăng cân của phụ nữ trong thai kỳ lệ thuộc vào nhiều yếu tố gồm có khối lượng của thai nhi, nhau thai, nước ối, thể tích máu gia tăng mỡ tăng, mô và dịch cơ thể tăng,…Theo tổ chức y tế thế giới (WHO), sự tăng cân trong thai kỳ được ước tính dựa trên chỉ số khối lượng khung người BMI ( body mass index) của người mẹ trước lúc mang thai. Công thức tính BMI như sau:
Chỉ số BMI = cân nặng (kg) / [chiều cao x chiều cao] (m)
Nếu người mẹ có cân nặng bình thường trước khi mang thai (BMI khoảng 18,5 – 24,9): mức tăng cân lý tưởng của người mẹ là 10 – 12 kg, cụ thể như sau:
- 3 tháng đầu (quý I): tăng 1 kg
- 3 tháng giữa (quý II): tăng 4 - 5 kg
- 3 tháng cuối (quý III): tăng 5 - 6 kg
Nếu người mẹ nhẹ cân (BMI: <18,5): mức tăng cân nên đạt khoảng 25% so với cân nặng trước khi mang thai, thông thường là 12,7 – 18,3 kg.
Nếu trước khi mang thai mẹ bị thừa cân, béo phì (BMI từ 25 trở lên): mức tăng cân lý tưởng là 15% cân nặng trước khi mang thai, thông thường là 7-11,3 kg.
Trường hợp người mẹ mang song thai: nên tăng khoảng 16-20,5 kg.
2. Một số lưu ý giúp mẹ theo dõi cân nặng khi mang thai
Nữ giới mang thai nên kiểm tra trọng lượng đều đặn hàng tháng và liên hệ bác sĩ để được support nếu mẹ thấy dấu hiệu tăng giảm cân nặng bất thường.
- Từ tháng thứ 4 của thai kỳ, thai phụ thường tăng tầm 1,5 – 2kg mỗi tháng, nếu tăng thấp hơn 1kg hay quá 3 kg mỗi tháng mẹ cần đến gặp bác sĩ ngay vì tăng cân không ít hay quá ít đều tác động ảnh hưởng không cao đến thể chất của cả mẹ và bé. Tăng cân rất nhiều có khả năng dẫn đến nguy cơ tiền sản giật, đái tháo đường, tăng tỉ lệ sinh mổ…Tăng cân quá ít cũng rất có thể tạo ra tình trạng thai chậm đi lên trong tử cung, thai suy dinh dưỡng, tăng tỉ lệ sinh non.
- Để có gia tốc tăng cân phù hợp thai phụ cần chú ý đến cơ chế dinh dưỡng. suốt trong quãng thai kỳ thông thường mẹ cần tiêu thụ thêm 80.000 Kcalo có nghĩa là trong 280 ngày thì bình quân hàng ngày cần thêm 285 Kcalo. do vậy mẹ phải sử dụng các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng không có vô số nguồn năng lượng như nước ngọt, thức ăn vặt, các thực phẩm không ít dầu mỡ,…Mẹ nên lựa chọn các loại thực phẩm dinh dưỡng, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng bảo đảm an toàn lau chùi thực phẩm. Thai phụ cũng hãy nhớ là bổ sung các loại rau của quả vì chúng không chỉ giàu giá trị dinh dưỡng mà còn cung cấp những vitamin và khoáng chất rất cần thiết cho tiến trình dựng nên và nâng tầm phát triển của bào thai.
- Thai phụ cũng cần phải có nghỉ ngơi hợp lý và phải chăng ngủ đủ giấc, tránh mệt mỏi lo ngại không chỉ có vậy cũng cần được hạn chế các chất kích cầu như rượu, bia, thuốc lá và những gia vị cay nóng.
Nếu có triệu chứng phi lý bạn nên được thăm khám và hỗ trợ tư vấn với bác sĩ chuyên khoa.