تصفیه خانه فاضلاب

تصفیه خانه فاضلاب به مکانی اطلاق می شود که عملیات و فرآیند های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی تصفیه ی فاضلاب در آن انجام می گیرد. عملیات تصفیه ی فاضلاب به سه مرحله ی تصفیه ی اولیه، ثانویه و تصفیه ی پیشرفته تقسیم می شود. البته با توجه به ویژگی های فاضلاب ورودی ممکن است به عملیات پیش تصفیه نیز نیاز داشته باشیم. گاها نیز برخی از عملیات های تصفیه ی اولیه به عنوان عملیات پیش تصفیه مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به مراحل نام برده شده، هر قسمت از تصفیه خانه فاضلاب نیز به یکی از این مراحل اختصاص داده می شود.

پارامترهای طراحی و ساخت تصفیه خانه فاضلاب

فاضلاب تولید شده در هر یک از محیط های صنعتی و مسکونی دارای ویژگی های متفاوتی می باشد که بر همین اساس لازم است از روش های مناسب برای تصفیه استفاده نمود. در نتیجه می توان گفت بررسی پارامترهای طراحی تصفیه خانه فاضلاب از مهم ترین گام ها می باشد که زیر نظر افراد حرفه ای در این حوزه باید شناسایی شوند. از مهم ترین پارامترهای طراحی تصفیه خانه فاضلاب می توان به موارد زیر اشاره نمود:

·        شرایط محیطی مکان راه اندازی تصفیه خانه از نظر دما، مساحت و تماس با نور و غیره

·        نوع مواد آلی موجود در فاضلاب

·        میزان فاضلاب ورودی به تصفیه خانه در بازه های زمانی مشخص

·        کیفیت مورد نیاز برای فاضلاب خروجی از مرحله تصفیه

·        مقدار ذرات جامد معلق در فاضلاب

·        نوع فاضلاب (صنعتی یا بهداشتی یا کشتارگاه)

·        میزان ذرات کلوئیدی و چربی و روغن موجود در فاضلاب

·        مدت زمان مورد نیاز برای تصفیه فاضلاب

·        هزینه و بودجه اختصاص یافته برای راه اندازی تصفیه خانه فاضلاب

·        نوع آلاینده های موجود در فاضلاب

·        بررسی نیاز یا عدم نیاز به حذف فلزات سنگین در فاضلاب

·        تعداد نیروهای انسانی مورد نیاز برای فعالیت در تصفیه خانه

روش‌های مختلف تصفیه فاضلاب

در فناوری‌های تصفیه آب، فرایندهای پیش تصفیه فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی مختلفی بر روی فاضلاب اولیه انجام می‌شود. از جمله روش‌های فیزیکی-شیمیایی می‌توان فیلتراسیون، منعقد کردن، ته نشین سازی، شناور سازی ، جذب، تبادل یون، اکسیداسیون پیشرفته، الکترولیز و احیای شیمیایی را نام برد. سیستم‌های تصفیه بیولوژیکی به طور موثری باعث از بین بردن آلاینده‌های سمی می‌شوند. این روش‌ها نسبتاً ارزان قیمت بوده و نسبت به سایر روش‌ها ارجحیت دارند. از جمله روش‌های بیولوژیکی می‌توان جذب بیولوژیکی، اضمحلال بیولوژیکی به صورت هوا زی، بی هوا زی یا فرایندهای ترکیبی با استفاده از باکتری‌، مخمر، گیاهان، جلبک، قارچ و آنزیم‌ها.

عمدتاً فاضلاب‌ها بسیار رنگی بوده و حاوی اکسیژن بیولوژیکی و شیمیایی بالایی هستند؛ هدایت الکتریکی بالایی داشته و از نظر شیمیایی قلیایی محسوب می‌شوند. بر همین اساس پارامترهای مختلفی بر روی هزینه تمام شده برای انتخاب روش تصفیه فاضلاب اثر گذار هستند. فاکتورهای مختلفی بر روی انتخاب روش اثر گذار هستند. فاکتورهایی همچون نوع آلاینده‌هایی که باید تصفیه شوند، ترکیب شیمیایی فاضلاب، هزینه مواد شیمیایی مورد نیاز، هزینه عملیاتی، هزینه جمع آوری زباله تولید شده در اثر فرایند تصفیه.

مشکلاتی که ممکن است برای یک تصفیه خانه فاضلاب احداث شده و در حال کار بوجود بیاید، چیست؟

شایع ترین مشکلات ذکر شده در این زمینه که بر اساس یک بررسی و نظرسنجی غیر رسمی در مورد تصفیه خانه های فاضلاب (هم چنین تصفیه خانه های آب) به شرح زیر است :

بروز مشکل در راه اندازی اولیه تصفیه خانه فاضلاب: طراحی یک تصفیه خانه فاضلاب در اغلب مواقع برای بارگذاری کامل فاضلاب حاصل از مجموعه مسکونی یا صنعتی می‌باشد و این بارگذاری کامل در بیشتر مواقع نیازمند گذشت زمان می باشد. در طول این مدت اگر جریان ورودی فاضلاب کمتر یا برابر با ۳۰ درصد جریان کل فاضلاب مورد انتظار باشد، سیستم بازدهی و کارکرد مناسبی نخواهد داشت. در نتیجه فاضلاب قبل از خروج به خوبی تصفیه نخواهد شده و اصطلاحا حالت “sewage in sewage out” بوجود خواهد آمد. بیشتر تصفیه خانه هایی که با این وضعیت روبرو می شوند به مدت زمان زیادی برای برگشت به راندمان پیش بینی شده و تثبیت نیاز دارند. در بسیاری از موارد نیز به دلیل بهره برداری نادرست، تصفیه خانه به کارکرد نرمال و حالت تثبیت نخواهد رسید.

طراحی نادرست تصفیه خانه: بیشتر تصفیه خانه هایی که به مشکل بالا برخورد کردند و بر آن فائق آمدند نیز نمی توانند به خوبی به کار خود ادامه دهند چرا که:

·        اندازه مخزن متعادل ساز مناسب نیست (کوچک است)

·        مخزن هوادهی کوچک می باشد یا زلال ساز به درستی طراحی نشده است

·        جریان ورودی فاضلاب بیش مقدار مناسب طراحی شده برای تصفیه خانه می باشد

·        مخازن نام برده شده در موارد ۱ و ۲ بخشی از قسمت های تصفیه اولیه و ثانویه در یک تصفیه خانه می باشند.

بهره برداری نامناسب: شاخصه ی دیگری که در اغلب تصفیه خانه های فاضلاب به خصوص تصفیه خانه های ساختمان های مسکونی به چشم می خورد بکارگیری افراد و ارگان‌هایی با تخصص کم یا حتی بدون تخصص در رابطه با بهره برداری، تعمیر و نگهداری از تصفیه خانه و تجهیزات آن می باشد.